Političke sveske LIII deo

Službeni glasnik 2012, Copyright © Borislav Pekić
Političke studije LIII deo 1956. godina

Prolegomena za teoriju jedne Aristokratske oligarhije

§1) Opšti nacrt sa komentarom.

Prolegomena će biti sastavljena od četiri dela, od kojih će prvi biti Uvodni, drugi Istorijski, treći Teorijski, a četvrti Taktički. Opšti nacrt Prolegomene bio bi:

Uvod: Teze koje će biti dokazivane.
I deo: Kritika političke istorije.
II deo: Doktrina aristokratske oligarhije.
III deo: Teze o političkoj taktici.

Treći (poslednji) deo bi u izvesnom smislu bio poseban i odudarao bi od teorijske prirode ostalih poglavlja Prolegomene. On bi bio potpuno predodređen kako tezama koje će prethodno biti dokazivane, tako i (u prvom redu) okolnostima mesta i vremena, od kojih zavisi praktična primena jedne ideologije.

Opšti deo Prolegomene (Uvod, Prvi i Drugi deo) neće o tim okolnostima da se stara, osim kad one neposredno ne utiču na formiranje doktrine.
Uvodni deo, koji sadrži osnovne teze, predstavlja istovremeno rezultat rasprave i onu programsku formu do koje pisac teoriju želi da dovede. (Međutim, Teze nisu politički program nego oblik u kome ima da se definiše sam duh doktrine, da bi ovaj iz sebe izveo svoju praktično političku kopiju u četvrtom delu.) Ovom cilju ima da služi neka vrsta čišćenja tla u „Kritici političke istorije“, kojoj je posvećen Drugi deo Prolegomene. Već će se u njemu ocrtati kontura doktrine koju će Treći deo da raspravlja i dokazuje, sledeći problem za problemom, a koju će Teze uvodnog dela da konačno definišu.

§2) Komentar nacrta po poglavljima.
1.
U Uvodnom delu (teze koje će biti dokazivane) izneti doktrinu Aristokratske oligarhije u obliku teorijskih definicija od kojih svaka definiše po jedan rezultat rasprave. Najverovatnije da će teze biti grupisane oko opštih problema metafizičkog, (dakle - istorijskog) sociološkog i političkog karaktera i da će se njihov prvi deo baviti odnosom ciljeva doktrine prema utilitarnom duhu sveta, u kome ljudska, pa sa njom i politička, istorija predstavlja samo epizodu, da će drugi deo definisati najbolji mogući način da se harmonija pretpostavljena napred delotvorno postigne, a treći formulisati one rezultate doktrine koji su od neposrednog interesa za praktičnu politiku.