Političke sveske LVIII deo

Službeni glasnik 2012, Copyright © Borislav Pekić
Političke ideje i komentari LVIII deo 1957. godina

DOKUMENT 1
(5. januar 1957)

STANJE U POLJSKOJ PRE IZBORA ZA SEJM

a) Apatija Partijskog aktiva nesumnjiv je rezultat psihološkog pritiska masa na komuniste; narod Poljske ne vidi u personalnim promenama (analogija Poljska – Mađarska) garantiju za ostvarivanje onih ciljeva u ime kojih je došlo do opštih nemira u vreme VIII plenuma, i do krvavih nereda u Poznanju.



b) Politički dinamizam. Apsurdno je od jedne birokratizovane partije očekivati politički dinamizam. (Premda pritisak odozdo označava nov momenat u istoriji partije.) Sam Werblan potvrđuje to svojom izjavom: dinamizam članstva partije ne sme da ide dalje od tumačenja rezultata VIII plenuma.

c) Jedan se parlament može ograditi od pogrešaka oborene vlade, jer prema njoj stoji u stanju opozicije. Totalitarno komunistički ne: on je jedan kontinuiran državnopolitički sistem u kome odgovornost ne leži (kao tamo gde izbor ima uticaja na delatnost ličnosti) na pojedincima nego na idejama i čitavoj organizaciji koja te ideje aktuelizira. Paradoksalno je, baš partija koja odbacuje ulogu heroja i vođa iz istorije, biva prinuđena da njihovom samovoljom objašnjava svoje istorijske neuspehe.

d) Lokalizam. Lokalizam koji se ispoljio u predizbornoj kampanji nije slučajan. U nemogućnosti da se u Sejm prodre idejama, nastoji se prodreti ljudima. U stvari, mnogo je efikasnije imati na vlasti svoje ljude, nego svoje ideje.