Copyright © 2009 ovog izdanja Zavod za udžbenike, Copyright © 1991 Borislav Pekić
Ponedeljak, 7. mart 1983. godine
Artur Kestler: Bricks to Babel. (Citati i komentari – nastavak)
Premda mislim da preteruje u svakom slučaju da jednu eventualnu istinu pretvara u aksiom, ipak ću navesti na strani 290. njegovo mišljenje da je od svih religija, judaizam rasno najdiskriminatorskija, nacionalno najagresivnija i da od svih drugih religija sa kojima je izmešana, najviše izaziva socijalne tenzije.
U daljem nastavku ovog eseja navodi Kestler jedan intervju, koji je s njim napravljen, pošto je on u jednom od svojih eseja izneo svoje gledište o situaciji sa Jevrejima pošto je proglašena nezavisna država Izrael. On kaže uprošćeno sledeće:
„(...) Sve dok Jevreji nisu imali svoju državu, sve dotle je bilo potpuno razumljivo što su oni odbijali da se pomešaju, dakle da svoju naciju izgube, odnosno svoju narodnost izgube i da je izmešaju sa sredinom u kojoj su živeli, pa i da napuste svoju religiju koja je bila glavni i osnovni atribut njihove nacionalnosti, jedini, pošto zemlju, vladu i sve ostalo nisu imali.
Međutim, od trenutka kada je jevrejska država uspostavljena, taj razlog je postao potpuno besmislen i više ne stoji. Jevreji u svetu treba, i u dijaspori, dakle, treba prema tome da se odluče. Ili će se vratiti u Izrael i nastaviti tamo da žive, sa svojom religijom i sa svojom nacionalnom svešću, na svojoj teritoriji, kao što rade drugi narodi, ili ako to ne žele onda treba da napuste judaizam i da se stope sa sredinom u kojoj žive.(...)“
Ovakvo Kestlerovo ILI – ILI stanovište izazvalo je u jevrejskim krugovima sveta veliki otpor. On je doživeo prilično napada zbog toga, ali čini mi se da nikada nije napustio to stanovište tvrdeći za sebe da on ne pripada judaizmu, nego da pre pripada jednom hrišćansko-judeo-grčkom, evropskom tipu religioznog mišljenja. Njegovo stanovište ILI – ILI u jevrejskom pitanju ima i svoje praktične korene.
On naime drži da se oni Jevreji koji se ne odluče za povratak u Izrael treba da odreknu judaizma, upravo zbog toga što je judaizam, njihova religija, ono što izaziva socijalne i duhovne tenzije u sredini u kojoj oni žive, odvaja ih od njihove okoline, pa prema tome predstavlja stalni izvor i depo sve novih i novih oblika antisemitizma. Antisemitizam prema njemu nestaće onda kada se Jevreji stope sa svojim sredinama.
No comments:
Post a Comment