TAMO GDE LOZE PLAČU br. 20. Službeni glasnik, Copyright © Borislav Pekić
20.
O IDEALNO RĐAVOJ DRŽAVI
Lešeku Kolakovskom
„Aristotel je pisao da onaj ko
hoće da razmotri pitanje najbolje države, treba najpre da odredi koji je način
života najbolji, jer ako to ostane nepoznato, ne može se znati ni koje je
državno uređenje najbolje ...“
(Dnevnik, 1968)
Koja je država dobra – ne znam. Ali je sasvim sigurno da nije:
država u kojoj ste najbezbedniji ako ste u zatvoru;
država čija je budućnost večita, a prošlost traje samo koliko i ona;
država u kojoj snaga caruje, a um valja klade;
država u kojoj ste prinuđeni drugima da kopate jame da sami u njih ne
biste upali;
država u kojoj se jednakost sastoji u bedi, a sloboda u nejednakosti;
država čiji su građani taoci njene vlade;
država u kojoj ste srećni ako ste živi; država u kojoj svako zna šta treba
da uradi ali ne zna zašto;
država kojoj nije dosta što je podnosite već zahteva da to činite sa
oduševljenjem;
država koja se poziva na nebo kad joj ne ide dobro, a na sebe kad joj pođe
bolje;
država u kojoj je sve što se čini neizbežno, a sve što je neizbežno nikad
se ne događa;
država čije se vođe prenose na rukama, a njihova vlast ispod ruke;
država u kojoj su sredstva za proizvodnju u privatnim rukama, ona u kojoj
su u državnim rukama, a naročito ona u kojoj sredstva za proizvodnju nisu u
ničijim rukama;
država u kojoj mesto očevine nasleđujete strah;
država u kojoj je jedina pouzdana rubrika u novinama – čitulja;
država u kojoj zemlja pripada onima koji na njoj gladuju;
država u kojoj mašine zamenjuju radnike, a radnici mašine;
država čiji vas vojnici uče geografiji suseda;
država u kojoj lakše menjate pol nego prošlost;
država u kojoj je građanin odgovoran za svoje pretke, ali ne odgovara za
svoje potomke;
država u kojoj određivanje slobode počinje njenim ograničenjima;
država u kojoj zakoni ne prethode prestupima, već ih slede;država u kojoj
je ćutanje najrašireniji oblik javnog mišljenja, a obožavanje najrašireniji vid
javnog delovanja;
država u kojoj se vi i onaj koji vas progoni borite za iste ideale, samo
je pitanje ko će prvi opaliti;
država u kojoj se ljudi ne sahranjuju samo na grobljima;
država čiju himnu slušate kao sopstveno opelo.
(Književnost, br. 9, 1979)
No comments:
Post a Comment